SKĐS – Thống kê cho thấy, có khoảng 10% dân số gặp phải cơn đau đầu kéo dài ảnh hưởng đến chất lượng sống. Đặc biệt, đau nửa đầu được xếp trong nhóm 20 nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật. Trong khi đó, việc nhận thức chưa đầy đủ về đau đầu cũng như tâm lý chủ quan khiến tình trạng này thường có xu hướng tăng nặng, đe dọa nghiêm trọng sức khỏe.

Chủ quan, lơ là khiến đau đầu kéo dài

Cuộc sống nhiều áp lực, lo toan, môi trường sống ô nhiễm và các hệ lụy khác “thúc đẩy” chứng đau đầu xuất hiện ngày càng phổ biến hơn. Thống kê gần đây tại các phòng khám chuyên khoa thần kinh cho thấy, số người đến khám vì đau đầu thường chiếm tỷ lệ lớn với hơn 60% tổng số bệnh nhân, chủ yếu là công chức, nhân viên văn phòng. Đáng chú ý, học sinh – sinh viên bị đau đầu cũng có xu hướng gia tăng.

Đau đầu do căn nguyên thực thể chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ với 10% (thường do u não, viêm não..) còn lại là đau đầu do cơ năng (môi trường, căng thẳng, mất ngủ…) chiếm đến 90% với hai dạng thường gặp nhất là chứng đau nửa đầu, đau đầu căng thẳng và dạng đau đầu phối hợp cả hai loại này.

Đau đầu được biết đến là một trong những triệu chứng bệnh tật phổ biến nhất. Tuy nhiên, cũng chính vì lý do này cộng thêm tính chất âm ỉ, không cấp tính mà người bệnh thường có tâm lý chủ quan, coi nhẹ tình trạng này, trừ số ít trường hợp đau đầu kéo dài 2 – 3 tuần không đỡ hoặc đau đầu dữ dội. Do đó, đau đầu thường tiến triển nặng, kéo dài trên 6 tháng hoặc hơn 2 năm.

Ngoài ra, không ít người bệnh thường để cơn đau tự hết hoặc mua thuốc giảm đau “hòa hoãn”. Điều này khiến những cơn đau đầu cấp thường xuyên tái diễn và dần trở thành mãn tính, khó điều trị, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.

Đột quỵ “chực chờ” người bị đau đầu

Nghiên cứu bằng công nghệ sinh học phân tử, các nhà khoa học chỉ ra, gốc tự do tăng sinh liên tục do quá trình chuyển hóa của cơ thể và tác động từ hệ lụy của cuộc sống hiện đại là một trong những nguyên nhân quan trọng khởi phát đau đầu, đau nửa đầu. Tại não, gốc tự do tấn công làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu, thúc đẩy quá trình hình thành mảng xơ vữa, cản trở máu lên não. Khi lượng máu lên não ít, não phản ứng lại bằng cách gây ra cảm giác đau.

Bên cạnh đó, các gốc tự do “phối hợp” cùng các hóa chất trung gian sinh ra trong quá trình chuyển hóa ở não làm khởi phát quá trình viêm và sản sinh các chất gây giãn mạch. Tình trạng này khi xảy ra quá mức sẽ làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu. Những cơ chế phức tạp này dẫn đến các rối loạn vận mạch, khiến mạch máu não giãn nở, biến đổi bất thường và gây nên cơn đau đầu, đau nửa đầu.

Tình trạng đau đầu, đau nửa đầu không chỉ gây rối nhiễu cuộc sống mà còn là nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như trầm cảm, suy thoái võng mạc, mù, đặc biệt là đột quỵ. Theo nghiên cứu của trường Đại học Y khoa hoàng gia Luân Đôn (Anh), 40% trường hợp đột quỵ liên quan trực tiếp đến đau đầu.

Điều này là do khi cơn đau đầu, đau nửa đầu xuất hiện, mạch máu co lại dẫn đến giảm lưu lượng máu. Qúa trình này cũng có thể là nguyên nhân gây ra sự biến đổi trong máu, hình thành cục huyết khối gây tắc nghẽn mạch máu. Những đối tượng có nguy cơ cao như bị xơ vữa động mạch, mất ngủ thì đột quỵ do đau nửa đầu càng dễ dàng xảy ra hơn.

Đồng thời, khi phải chịu đựng cơn đau đầu, cơ thể càng dễ bị tác động tiêu cực bởi stress, căng thẳng, mất ngủ…Vòng luẩn quẩn này càng khiến các gốc tự do tăng sinh nhiều hơn, nguy cơ đau đầu kéo dài và đột quỵ dễ dàng “gõ cửa”.

Đau đầu kèm theo mất ngủ, căng thẳng làm tăng sinh vô số gốc tự do, tăng nguy cơ đột quỵ.

Đau đầu kèm theo mất ngủ, căng thẳng làm tăng sinh vô số gốc tự do, tăng nguy cơ đột quỵ.

Chế độ chăm sóc chuyên biệt cải thiện đau đầu

Không nên đối phó với cơn đau đầu bằng cách lạm dụng thuốc giảm đau vì chỉ giúp giảm triệu chứng tức thời, không điều trị triệt để, đúng cơ chế của bệnh. Ngoài ra, các loại thuốc giảm đau có thể gây tác dụng phụ như ảnh hưởng đến chức năng gan thận, khó kiểm soát huyết áp, sốc thuốc.

Trong khi đó, để phòng và cải thiện đau đầu, đau nửa đầu cần can thiệp tận gốc nguyên nhân với việc chủ động chống gốc tự do tăng sinh quá mức và tăng cường hệ thống phòng vệ gốc tự do cho cơ thể, đặc biệt tại não.

Tuy nhiên, những dưỡng chất thông thường khó vượt qua hàng rào máu não nên rất cần chế độ chăm sóc và những dưỡng chất đặc biệt có thể vượt qua hàng rào máu não, chống gốc tự do, nuôi dưỡng tế bào não.

Các nhà khoa học Mỹ đã tìm thấy hoạt chất sinh học thiên nhiên Anthocyanin và Pterostilbene có trong Blueberry (nguồn gốc từ Bắc Mỹ) có trọng lượng phân tử nhỏ, dễ dàng vượt qua hàng rào máu não để vừa trực tiếp chống gốc tự do dư thừa, vừa kích hoạt men chống gốc tự do trong cơ thể giúp bảo vệ và tăng cường hoạt động não bộ. Từ đó, góp phần ngăn chặn quá trình xơ vữa mạch máu, chống lại quá trình viêm và nuôi dưỡng mạch máu não, giúp phòng và cải thiện hiệu quả đau đầu, đau nửa đầu, góp phần hạn chế nguy cơ đột quỵ.

Tinh chất thiên nhiên từ Blueberry có trong Head giúp chống gốc tự do, cải thiện đau đầu, đau nửa đầu.

Tinh chất thiên nhiên từ Blueberry có trong Head giúp chống gốc tự do, cải thiện đau đầu, đau nửa đầu.

Bên cạnh sử dụng tinh chất thiên nhiên từ Blueberry, mỗi người cũng nên hạn chế căng thẳng – stress, ngủ đủ giấc, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp  lý như chế độ ăn giàu magiê, canxi, uống nhiều nước;  hạn chế các thức ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, chiên xào, nước ngọt có ga; Đồng thời nên vận động thường xuyên với các môn thể thao như bơi, cầu lông, chạy bộ, yoga, đạp xe…Đây cũng chính là cách để tăng cường sức khỏe toàn cơ thể, tận hưởng cuộc sống.

PGS.TS Vũ Anh Nhị
Chủ tịch Hội Thần kinh học TP.HCM